سکوت در تشییع جنازه
وصیتهایی كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) به ابوذر(ره) فرمودهاند(1)، بخشی از آنها مستقیماً در تجلیل از قرآن است و بخشی دیگر در تكریم حاملان قرآن و قسمتی مربوط به تفسیر آیات و برخی مربوط به تطبیق معانی كلی قرآن بر مصادیق آن. این واقعیات گاهی به صورت آیات قرآنی جلوهگر است و زمانی به عنوان حدیث رسول گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) در چهره وصیت و نصیحت بازگو میشود.
1ـ ادب قرائت:
رسول اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در بخشی از وصایای خود به ابوذر، میفرماید: ای ابوذر! شایسته است انسان در برابر قرآن صدای خود را پایین بیاورد تا هر چه بهتر و بیشتر امكان تدبر در آیات آن، برای خود یا دیگران فراهم گردد، چنانكه در هنگام تشییع جنازه شایسته است با صدای آهسته سخن بگوید، زیرا تشییع جنازه جای تفكر است و در هنگام اندیشیدن هر چه انسان آهستهتر سخن بگوید به تفكر و تعقل نزدیكتر است.
2ـ حاملان قرآن:
در قسمتی دیگر از آن وصیت چنین آمده است: "یا أباذر إن من إجلال الله سبحانه و تعالی إكرام ذی الشیبة المسلم و إكرام حملة القران"؛ ای ابوذر! یكی از راههای تجلیل خداوند سبحان آن است كه مسلمان سالمندی كه عمر خود را در اسلام گذرانده گرامی بداریم و همچنین به حاملان قرآن كه در حقیقت عارفان به احكام و حِكَم و عاملان به دستورات آن هستند احترام بگذاریم.
حاملان قرآن كسانی هستند كه خداوند سبحان، قرآن را بر آنها تحمیل كرده است، آنها هم آن را تحمل كرده و به مقصد رساندهاند، زیرا خداوند این امانت را به آسمانها و زمین عرضه كرد و آنها آن را حمل نكردند: "فأبین أن یحملنها"(2)، اما انسان عالم عادل آن را قبول كرده و هم به مقصد رسانید، در نتیجه خود به هدف عالی نایل آمد.
پس آن كس كه كتاب آسمانی برای او نازل میشود ولی در صدد فهم آن نیست یا نمیخواهد به صورت صحیح در آن تفكر و تدبر كند یا بعد از تدبر صحیح بدان عمل نمیكند و یا عمل میكند ولی حاضر نیست آن را با بیان و قلم منتشر كند؛ در همه این مراحل كم و بیش به نوبه خود از حمل امانت الهی خودداری كرده است، كه نازلترین مراحل آن در باره كسی است كه حاضر به تدبر و عمل كردن در قرآن نباشد و چنین كسی هیچ مطلبی از مطالب قرآنی را تحمل نكرده است.
بر این اساس، این كه خداوند میفرماید: "مثل الذین حملوا التورایة ثم لم یحملوها كمثل الحمار یحمل أسفاراً"(3) از باب تمثیل است نه تعیین، و اختصاصی به یهودیان و كتابشان ندارد بلكه این حكم در باره مسلمانان و قرآن كریم نیز صادق است كه اگر كسی قرآن بر وی تحمیل شد و او حاضر نشد كه این بار امانت را به مقصد برساند او هم مانند یهودیانی است كه به صورت صحیح از كتاب الهی خود بهره نبردند.
پینوشتها:
1 ـ بحارالانوار، ج74، ص73.
2- سوره احزاب، آیه 72.
3- سوره جمعه، آیه 5.
برگرفته از سیره رسول اکرم(صلی الله علیه و آله)، آیة الله جوادی آملی .
تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، فراوری هدهدی .
نظرات شما عزیزان: